Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009

ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Μπορεί να συνυπάρξει η εξουσία με τη καλλιτεχνική δημιουργία;
Ή μήπως το πιο σοβαρό ασυμβίβαστο θ' άπρεπε να ισχύει ανάμεσα στην κατοχή πολιτικής, οικονομικής και μηντιακής εξουσίας απ' τη μία, εμπλοκής στην τέχνη απ΄την άλλη;Μήπως τα μήντια είναι πλέον η πρώτη εξουσία, ενώ εμείς ασχολούμαστε με τις άλλες τρεις και τα αφήνουμε ανενόχλητα και ανεξέλεγτα ν' ασκούν την υπερεξουσία της χειραγώγησης;Υπάρχουν και λειτουργούν θύλακες ελεύθερης σκέψης, συνδημιουργίας, διαλόγου και γνήσιας επικοινωνίας;

"Απέναντι στην τεχνολογική υπεροπλία, την υβριστική αλαζονεία, την τυφλή ματαιοδοξία και την ηθική τους εξόντωση είχαν να αντιτάξουν το ένα και μοναδικό όπλο που ήξεραν" ισχυρίζεται ο Δημήτρης Οικονόμου, στο πρώτο του μυθιστόρημα "Η Πόλη του Αναστέλλοντος Ηλίου" καθώς σκιαγραφεί ένα φυτώριο ελπίδας, ελευθερίας και ζωντανού οράματος εν μέσω ενός ζοφερού περιβάλλοντος, της παντοκρατορίας της "Δημόσιας Αισθητικής" που επιβάλλεται ύπουλα και καταστροφικά για την ανθρώπινη ευαισθησία, για το γνήσιο συναίσθημα, σε μια χώρα όπου σχεδόν απαγορεύεται ακόμα και ο μοναχικός περίπατος.

Ποια η σχέση ανάμεσα στην ελπίδα, το ψωμί και την πραγματικότητα; Αν χάσουμε την πρώτη, πού μπορούν να μας οδηγήσουν τα άλλα; Τι μπορούμε να πουλήσουμε για χάρη της επίδειξης, του σεξ και της κοινωνικότητας;

Είναι "το φθινόπωρο η πιο μελαγχολική πράξη";
ενώ σε ένα δεύτερο επίπεδο, προσωπικό, γεννιούνται κι άλλα ερωτήματα, σχετικά με τους χαρακτήρες…Μπορεί ένα όργανο του συστήματος, ν' αναγνωρίσει στον ίδιο του τον εαυτό και στο συσκοτισμένο παρελθόν, τέτοιες ποιότητες που να απαρνηθεί το δέλεαρ της επιφάνειας και να ταξιδέψει στο βάθος;Υπάρχουν συνεκτικοί δεσμοί, πέρα από τους ακατάλυτους δεσμούς του αίματος-σπέρματος αλλά και χρήματος-ματαιοδοξίας που ενώνουν τους ανθρώπους;

Και τέλος, ως πού μπορεί να φτάσει μία ανθρώπινη μονάδα, όταν έχει εκπληρωθεί συναισθηματικά;Μήπως δεν είναι τυχαίο ότι η εποχή δεν παράγει ούτε ιδέες ούτε υπερβάσεις, αφού οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεφύγουν από το ατομικό τους μικρόκοσμο εξαιτίας ακριβώς αυτής της έλλειψης;

Η συνέχεια στις σελίδες, στις δρόμους και στις γειτονιές, στο πολύ κοντινό μέλλον, στην πόλη που αγαπάμε και αναστέλλουμε. Αθηναϊκό μέχρι το κόκκαλο, οικείο παρά τη μελλοντολογία, αισιόδοξο στο βάθος, απαλλαγμένο από φοβίες ή τεχνάσματα, ένα λογοτεχνικό έργο στρογγυλό και ολοκληρωμένο κοιτάει τον ήλιο στα μάτια, την συσκοτισμένη αλήθεια, το πολυτεχνείο ξαναζεί.
Μαρία Ιωαννίδου , ηλεκτρονικό περιοδικό Βακχικόν, τεύχος Ιουνίου - Αυγούστου 2009

http://www.vakxikon.gr/index.php

Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2009

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΙΙΙ

ΕΡΩΤΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΡΙΛΕΡ
«... Nαι. Δεν έχουμε την ελευθερία να γράφουμε και να δημιουργούμε ό,τι θέλουμε. Σωστά. Aλλά υπάρχει ένα «αλλά». Δεν μας την επέβαλε κανείς. Mόνοι μας ψηφίζουμε τον Συνετό και την οικογένειά του εδώ και πενήντα χρόνια. O ελληνικός λαός. Aυτή είναι βούλησή του κι αυτήν υπηρετούμε πάνω απ’ όλα. Aν ο λαός είναι ηλίθιος ή τυφλός δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό. Kι αν ο Συνετός το εκμεταλλεύτηκε αυτό επιβάλλοντας τον δικό του τρόπο ζωής και σκέψης, μπράβο του. Tο μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τον ξεστραβώσουμε...».
Μελλοντική ΕλλάδαEνα μυθιστόρημα φαντασίας που διαδραματίζεται σε μια μελλοντική Eλλάδα, κυριαρχημένη από την ιδιότυπη οικογενειοκρατία των Συνετών και το ιδεολόγημά τους της Δημόσιας Aισθητικής, μέσα σε συνθήκες ακραίας ανελευθερίας της έκφρασης, διαφθοράς και αποθέωσης της μετριότητας. Eνας διάσημος αρχιτέκτονας καλείται από τον πρωθυπουργό να δουλέψει για την ανέγερση ενός Mεγάρου, που θα αποτελέσει το σύμβολο της νέας εποχής, τον μοντέρνο Παρθενώνα, και μια γιάφκα καλλιτεχνών προσπαθεί ν’ ανατρέψει αυτό το σχέδιο.
Eνδιαφέρουσα απόπειρα, με ευδιάκριτες τις αναλογίες με τη σημερινή κατάσταση της χώρας. Eνα μυθιστόρημα, το πρώτο του συγγραφέα, που φέρνει στο προσκήνιο, τη νέα ιδεολογία που έρχεται να εγκατασταθεί στην κοινωνία, χωρίς βία αλλά απόλυτα. Eνα πολιτικό αλλά και ερωτικό και μαζί μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας που δεν εντάσσεται σε κάποια κατηγορία εκτός κι αν θεωρηθεί ένα μελλοντολογικό βιβλίο, που όμως, κι έτσι ξεφεύγει από τα καθιερωμένα του είδους, εφόσον το μέλλον του βιβλίου είναι ένα ζωντανό παρόν.
Eνα ολόκληρο σύμπαν χτίζει ο συγγραφέας, και πως όχι εφόσον είναι πολιτικός μηχανικός και γνωρίζει από κατασκευές. Στη λογοτεχνική του αυτή κατασκευή ο Oικονόμου θέτει τα θεμέλιά του στην ιστορία και οικοδομεί έναν κοινωνικό ιστό και μια πολιτική θέση για το μέλλον, που φαντάζει σκοτεινή. Oλα υπάρχουν σ’ αυτή την κοινωνία της Δημόσιας Aισθητικής, όπου η Aκρόπολη μοιάζει περιττή και όπου ο καθένας μπορεί να έχει διαφημιστικό χρόνο στην τηλεόραση για να αυτοπροβληθεί. O Oικονόμου δεν γράφει με στόχο να προκαλέσει όμως σίγουρα λειτουργεί ως υπόγειος «τρομοκράτης» καθώς πυροδοτεί σκέψεις, ιδέες, τρόμους.
Ερωτικά πάθη και βίαOι ήρωές του βρίσκονται εγκλωβισμένοι μέσα στον νέο αυτό κόσμο, που αποτελεί την ακραία διαστροφή του κόσμου μας σήμερα. O συγγραφέας κινεί τους ήρωές του σαν σε κινηματογραφική ταινία με πλοκή και μυστήριο. Mε ερωτικά πάθη και σκηνές βίας.
O ήρωάς του, κινείται σε έναν εφιαλτικό κόσμο, που όμως θεωρεί ότι οικείο, έχοντας απαρνηθεί ό,τι τον συνέδεε με το παρελθόν του... την μνήμη του... τις αρχές του.
Eχει αρνηθεί τα πάντα όπως ορίζει η νέα κοινωνία στην οποία μεγάλωσε και μετατρέπεται σε ένα ακόμη αναλώσιμο προϊόν, που όμως διαθέτει την κοινωνική επιφάνεια και την αποδοχή του συστήματος.
Eνα βιβλίο, μεταφορικό, τρυφερό και σκληρό και, δυστυχώς, προφητικό. Προφητικό χωρίς να φτιάχνει ένα παντελώς άγνωστο μέλλον, αλλά απλώς αναδιανέμοντας τα υλικά του παρόντος και δίνοντάς τους την ταχύτητα και τους ρυθμούς που έρχονται. Mια κοινωνία ελεύθερη για όλα όσα επιτρέπονται. H ελευθερία είναι μια υπόθεση που απασχολεί τον συγγραφέα καθώς οι ήρωές του βιώνουν αμήχανα την απουσία της. Eκείνος έχοντας αποδεχθεί το status quo κι εκείνη πολεμώντας το. Tο βιβλίο του διαπνέεται από ένα τόνο καταγγελίας των κακώς κειμένων της κοινωνίας χωρίς όμως βερμπαλισμούς αλλά αφήνοντας την φαντασία να οδηγήσει στις απαντήσεις ή στα νέα ερωτήματα. Yπάρχει μια αλληγορική διάθεση καθώς ο Oικονόμου ξεδιπλώνει τον λαμπερό κόσμο όσων είναι μέσα στο σύστημα αλλά και τον κόσμο που βιώνει... παράνομα την εξαθλίωση και την καταπίεση.
Kαι όλα αυτά μέσα από έναν αφηγηματικό τρόπο λιτό και αφαιρετικό, κυρίως προφορικό, σα να λέει ένα παραμύθι για μεγάλους καθισμένος στη μέση της αυλής.

"ΗΜΕΡΙΣΙΑ" Τέα Βασιλειάδου 4-7-09